لاپاراسکوپی و همه چیز درباره آن

لاپاراسکوپی، یکی از متد هایی است که می تواند جایگزین عمل باز شود. با استفاده از این روش، پزشک با در اختیار داشتن ابزاری به نام لاپاراسکوپ، می تواند به بررسی قسمت های داخلی لگن و شکم بپردازد. در صورتی که در عمل جراحی باز، غالبا از طریق ایجاد برش های کوچک و بزرگ انجام می پذیرد. یکی از مهمترین کاربرد های عمل لاپاراسکوپی در جهت درمان برای بیماری های زنان است. از بارز ترین کاربرد های آن می توان به تشخیص و درمان نازایی، فیبروم های رحمی، دردهای لگنی، حاملگی خارج رحمی، بسته شدن لوله های فالوپ و کیست تخمدان و همچنین انواع جراحی های لاغری اشاره نمود. در این مقاله ما سعی میکنیم اطلاعات بیشتری در رابطه با این نوع جراحی در اختیار شما قرار دهیم.

لاپارسکوپی چیست؟

لاپاراسکوپ، تلسکوپ یا دستگاه دوربین دار باریکی است که می تواند امکان مشاهده قسمت های داخلی بدن را بدون ایجاد شکاف بزرگ و عمیق فراهم کند. با پیشرفت جراحی ها امروزه در بیشتر عمل های جراحی که در ناحیه شکم و قفسه سینه باید انجام شود، انتخاب عمل لاپاروسکوپی یکی از اولین و بهترین انتخاب ها است مگر آن که انجام این عمل برای بیمار غیر ممکن باشد، به طور مثال بیمارانی که شیمی درمانی یا رادیوتراپی قرار می شوند، نمی توانند از این عمل استفاده کنند. معمولا در این روش کم ‌خطر و کمتر تهاجمی پزشک می تواند با ایجاد برش‌های کوچکی روی پوست این عمل را انجام دهد. ابزاری که برای تصویر برداری تشخیصی از داخل بدن بیمار استفاده می شود را لاپروسکوپ می نامند.

لاپاراسکوپ در واقع تیوب بلند و طویلی است که دوربین کوچکی با رزولوشن بالا در ابتدای آن قرار دارد. پزشک با ایجاد برش‌های کوچک بر روی شکم بیمار، لاپاراسکوپ را وارد بدن بیمار می کند و دوربین تصاویر را به یک مانیتور ویدیویی ارسال و پزشک از آن برای درمان صحیح استفاده می کند.

لاپاراسکوپی تشخیصی توانایی کمک به تشخیص بیماری هایی از قبیل اندومتریوز و یا فیبروم را دارا می باشد. لاپاراسکوپی را می توان برای ایجاد درمان نیز استفاده کرد. به گونه ای که پزشک با استفاده از لاپروسکوب و تجهیزات دیگری در کنار آن، قادر به انجام جراحی های متنوعی خواهد بود. از جمله:

برداشت کیست تخمدان
بستن لوله های رحم
هیسترکتومی
عمل بای پس معده و اسلیو معده (که برای لاغری انجام می شود)

دلایل انجام لاپاراسکوپی چیست؟

همان طور که در مطالب بالا نیز اشاره شد، لاپاراسکوپی می تواند با دو هدف انجام شود.

تشخیص بیماری
درمان بیماری

البته لاپاراسکوپی می تواند برای هر دو هدف بصورت همزمان استفاده شود ولی به عنوان تشخیص به صلاح دید پزشک انجام می شود.

دردهای ناگهانی در ناحیه لگنی
ناباروری
سابقه ابتلا به عفونت لگنی
اندومتریوز
فیبروم رحم
بارداری خارج رحمی
آبسه لگنی
چسبندگی لگنی و یا بافت اسکار همراه با درد
ناباروری
بیماری التهابی لگن
سرطان های ارگان های تناسلی
کیست ها و تومورهای تخمدانی

انواع لاپاراسکوپی درمانی کدام است؟

رفع چسبندگی
بستن لوله های رحم
درمان افتادگی رحم
هیسترکتومی یا برداشت رحم
برداشت تخمدان ها
برداشت کیست های تخمدان
برداشت فیبروم ها
انسداد خونرسانی به فیبروم ها

قبل از انجام لاپاراسکوپی چه باید کرد؟

آمادگی برای انجام لاپاراسکوپی، به نوع جراحی بستگی دارد. معمولا برای این عمل بایستی قبل از انجام آن تست های تصویربرداری و یا آزمایش خون به منظور بررسی کم خونی انجام شود.

بیمار قبل از انجام این عمل می بایست استفاده خود از هر گونه داروی مصرفی از جمله داروهای تجویز شده و مکمل ها را به پزشک خود اطلاع دهد. به طور معمول نیاز است مصرف این داروها قبل از انجام لاپاراسکوپی، قطع شوند.

تاکید می گردد که در روز جراحی شخص ثالثی حتما بیمار را همراهی کند، بدلیل آنکه معمولا بیمار بعد از جراحی قادر به رانندگی کردن نخواهد بود.

لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟

لاپاراسکوپی عمدتا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، بدین معنا که بیمار متوجه روند انجام جراحی نخواهد شد. با این حال، بیمار همان روز به منزل بر می گردد و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست.

بعد از اعمال بیهوشی،از لوله کوچکی به نام کاتتر، که وظیفه جمع آوری ادرار را داراست استفاده می شود. در این هنگاک با استفاده از سوزن کوچکی گاز کربن دی اکسید وارد شکم خواهد شد. این گاز کمک می کند شکم از دیگر اعضای داخلی جدا نگه داشته شود و احتمال ایجاد آسیب نیز کاهش خواهد یافت.

با استفاده از بریدگی کوچکی که بر روی ناف ایجاد می شود، لاپاراسکوپ وارد خواهد شد. بعد تصویر های گرفته شده با استفاده از دوربین که به لاپاراسکوپ متصل است، بر روی صفحه نمایشگر، نشان داده می شود و پزشک توانایی بررسی اعضای داخلی را پیدا خواهد کرد. آن چه که در ادامه اتفاق می افتد، به نوع روش بستگی دارد. اگر نیاز به جراحی باشد، برش های دیگری زده خواهد شد تا ابزارهای خاص استفاده شوند. سپس جراحی با توجه به هدایت لاپاراسکوپ انجام خواهد شد. بعد از پایان جراحی، ابزارها خارج می شوند، برش ها بخیه زده می شوند و پانسمانی بر روی ناحیه قرار خواهد گرفت.

دوره نقاهت لاپاراسکوپی

بعد از پایان جراحی، علائم حیاتی بیمار باید بررسی شود و بیمار تا هنگام از بین رفتن تاثیر داروی بیهوشی، در اتاق ریکاوری باقی خواهد ماند. به دلیل وجود کاتتر، امکان دارد که بیمار هنگام ادرار کردن مشکلاتی داشته باشد.

طول دوره نقاهت با توجه به شرایط هر بیمار متفاوت است و به نوع روش جراحی بستگی دارد. ممکن است بیمار چند ساعت بعد از جراحی بتواند به منزل برگردد و گاهی نیاز به یک یا چند شب بستری بودن در بیمارستان می باشد.

مشاهده کبودی و تورم در ناحیه شکم و بعد از جراحی کاملا طبیعی است. وجود گاز در شکم می تواند منجر به بروز درد در قفسه سینه و یا شانه ها شود. در برخی از بیماران علائمی از حالت تهوع و استفراغ نیز دیده شده است که البته بعد از گذشت چند ساعت، برطرف خواهد شد.

قبل از مرخص شدن از بیمارستان، نکات و مراقبت های لازم در خصوص بخیه ها و یا نحوه مصرف داروها در اختیار بیمار قرار خواهد گرفت.

بسته به نوع جراحی، نیاز است بیمار چند روز تا یک هفته در منزل استراحت کند. بیمار بعد از یک ماه، به زندگی عادی خود باز خواهد گشت.

در صورت مشاهده علائمی از قبیل تب، دردهای شدید شکمی و یا خونریزی از بخیه ها پزشک را در جریان قرار دهید.

سخن آخر

ابزارها و تجهیزات این جراحی روز به روز در حال جدیدتر شدن می باشند و به شما این تضمین را می دهند تا با فراق خیال این جراحی پیچیده را بدون نیاز به هیچ برشی با استفاده از سوراخ های کلید انجام دهید. قبل از آنکه بخواهید این جراحی انجام دهید بهتر است با چند متخصص مشورت کنید.

منبع: سایا دکتر شمس-متخصص جراحی لاغری